مراسم چهارشنبه سوری هرساله با حوادث ناگواری همراه است و به کشته یا مجروح شدن گروهی از نوجوانان و جوانان می انجامد. انجمن ارتقای سلامت و شیوه زندگی سالم، در مقاله زیر چگونگی پیشگیری از حوادث چهارشنبه سوری را مورد بررسی قرار داده است.
:
مراسم چهارشنبه سوری هرساله با حوادث ناگواری همراه است و به
کشته یا مجروح شدن گروهی از نوجوانان و جوانان می انجامد. انجمن ارتقای سلامت و
شیوه زندگی سالم، در مقاله زیر چگونگی پیشگیری از حوادث چهارشنبه سوری را مورد
بررسی قرار داده است.
سه گام پیوسته لازم برای جلوگیری از
حوادث چهارشنبه سوری
برای پیشگیری از حوادث اسفناکی که در مراسم آتش افروزی
چهارشنبه سوری احتمال وقوع آن می رود، می توان از مدل پیشگیری از حوادث بهره جست.
برای این منظور باید مراحل زیر را طی نمود:
آموزش والدین:1
آموزش به والدین در مورد خطرات احتمالی ناشی از سر و کار داشتن
با مواد منفجره و محترقه و نیز در مورد حوادث احتمالی ناشی از آتش بازی و همچنین
آموزش آنها در زمینه اصول ایمنی و پیشگیری از این حوادث، نقش مهمی در جلوگیری از
بروز چنین حوادثی در این روزهای خجسته دارد. والدین، پدر و مادر هر دو، می توانند
اطلاعات مربوط به اصول پیشگیری از حوادث را آموخته و به فرزندان خود منتقل نمایند.
چرا که پدر و مادر بانفوذترین افراد در نزد کودکان و نوجوانان هستند. از این رو
آموزش والدین در زمینه چگونگی پیشگیری از حوادث احتمالی چهارشنبه سوری، نقش مهمی
در پیشگیری از بروز این حوادث داراست.
آموزش به کودکان و نوجوانان:2
هدف اصلی، پیشگیری از آسیب یا کاهش دامنه آسیب های مربوط به
استفاده از این مواد خطرآفرین باشد تا پیشگیری کامل از مصرف آنها. افراد را بایستی
از خطرات تماس با مواد منفجره و محترقه یا از خطرات ناشی از آتش بازی، آگاه نمود و
کمکهای اولیه مورد نیاز در موقع بروز حوادث را آموزش داد و باید احساس مسئولیت در
پیشگیری از این حوادث و در محیطهای مختلف (خانه، مدرسه، بیرون از این دو محیط) را
در این گروه سنی به وجود آورد.
اقدامات محیطی:3
امکانات و تسهیلات می تواند خود ترقه های استاندارد، محیطها و
زمینهایی برای ترقه بازی، آتش بازی و حتی قیمتهای مربوط به مواد محترقه و منفجره
استاندارد باشد که فراهم نمودن این امکانات و تسهیلات نقش اساسی در کاهش حوادث
چهارشنبه سوری دارد.
نقش مدارس در آموزش پیشگیری
مدرسه جایگاهی است که برنامه های آموزش پیشگیری از حوادث ناشی
از مواد محترقه و منفجره و آتش بازی چهارشنبه سوری می تواند بیشترین تأثیر را
داشته باشد؛ زیرا دانش آموزان در دسترس قرار دارند و در دوره تأثیر پذیری زندگی
یعنی کودکی و نوجوانی هستند.در
نظر گرفتن این که بعد از پدر و مادر، معلم جاذب ترین و پرنفوذترین فرد در نزد کودک
است این مسأله را تأیید می کند که مدرسه می تواند نقش مهمی در آموزش پیشگیری از
حوادث چهارشنبه سوری داشته باشد. آموزش مهارتهای زندگی در مدارس، کودکان را قادر
می سازد تا به حفظ و ارتقای سلامت خود بپردازند. در واقع در مدرسه امکان آموزش
دانش آموزان و آماده ساختن آنها برای یک زندگی مسئولانه در جامعه و نتیجتاً کاهش
دامنه آسیب ناشی از استفاده نابه جای مواد محترقه و منفجره و آتش افروزی وجود دارد.
. مدرسه مروج
سلامت در واقع مدرسه ای است که مدام تلاش می کند که سلامت کارکنان، خانواده، اعضای
جامعه و دانش آموزان را بهبود بخشیده و با رهبران جامعه با هدف کمک به آنها در
شناخت این که چگونه جامعه می تواند در امر سلامت و آموزش مشارکت کند، کار می نماید.
فراموش نکنیم که دانش آموزان امروز شهروندان ما
و والدین فردا هستند. بنابراین انتقال حقایق مربوط به حوادث چهارشنبه سوری و
راههای پیشگیری از آن، به این افراد، یک سرمایه گذاری بلندمدت است.
برنامه های جامع پیشگیری از حوادث
مربوط به آخرین چهارشنبه سال
تحقیقات نشان می دهند که برنامه های اجتماعی جامع، امیدبخش تر
از راهکارهای پیشگیرانه یک بعدی است. این گونه برنامه ها مستلزم مشارکت بخشهای
مختلفی نظیر مدارس، خانواده ها، رسانه های جمعی، سیاستگذاران و غیره می باشد. به
عبارت دیگر مشارکت دادن تمام بخشهای جامعه در امر پیشگیری از حوادث مربوط به آخرین
چهارشنبه سال، در واقع یک بسیج همگانی در این زمینه است و اثربخشی بیشتری نسبت به
رویکردهای تک بعدی دارد
توصیه ها
مدارس
1)به دانش
آموزان اصول و روشهای پیشگیری از حوادث مربوط به استفاده از مواد محترقه منفجره و
آتش بازی را آموزش دهید.
سعی کنید محتوای آموزشی درست بوده، با تواناییها و روحیات
گروههای سنتی مختلف مطابقت داشته باشد.2)
3) سعی نمایید که روشهای آموزش با دوره های
تکاملی دانش آموزان منطبق باشدروش آموزش به اندازه مطلبی که آموزش داده می
شود(محتوای آموزشی)، اهمیت دارد.
4)سعی کنید آموزش و روشهای آن عمل گرا و
مبتنی بر تحقیق بوده، توانایی تفکر و تصمیم گیری را تکامل بخشد.
5)سعی نمایید
برنامه های آموزشی رابه موضوع پیشگیری مذکور در پروژه آموزش دخالت دهید. در نظر
داشته باشید که معلمین بعد از والدین، با نفوذترین افراد به دانش آموزان هستید.
6)اهداف هرگونه
برنامه پیشگیری در زمینه حوادث مذکور در نوجوانان بایستی واقع بینانه باشد. هدف
اصلی خود را کاهش دامنه آسیبهای ناشی از استفاده مواد محترقه و منفجره قرار دهید
تا پیشگیری کامل از استفاده این مواد.
7)برنامه های
آموزشی در این زمینه باید بر اصول آموزش عملی و کاربردی متکی باشد نه بر ایدئولوژی
افراد
8)دانش آموزان را مستقیماً در امور
طراحی برنامه پیشگیری و اجرای آن دخالت دهید. در برنامه های خود از قدرت نوجوانان
و کودکان بهره بگیرید. این کار دانش آموزان را علاقه مند کرده و تأثیر برنامه ها
را بیشتر می کند.
9)روشهای خشک کارآیی ندارند و ممکن است
منجر به پنهان کاری و مشکلات و خطرات جدی بشوند؛ لذا از چنین برنامه هایی بپرهیزید.
به طور مداوم برنامه
آموزشی خود را ارزشیابی نمایید تا اثر بخشی آن معلوم شود